ΤΟ ΣΑΚΧΑΡΟ ΠΑΝΩ-ΚΑΤΩ ΤΙ ΦΤΑΙΕΙ;

Του Δρα Χρίστου Χρίστου, Παθολόγου και Διαβητολόγου, Ιατρικό Κέντρο «ΕΛΠΙΣ», Κάτω Πάφος. Η παρακάτω στοιχομυθία είναι πραγματική. «Γιατρέ το σάκχαρό μου είναι πραγματικά τρελό. Τη μιά φορά 40 και την άλλη 200. Τι θα κανω; Θέλω να πετάξω το μηχανάκι; Δεν θα ξαναμετρήσω το σάκχαρο; Θα κτυπάω το κεφάλι μου στον τοίχο; Θ’ απελπιστώ και θα παροδοθώ;» ΤΙΠΟΤΑ ΑΠ’ ΟΛΑ ΑΥΤΑ. Θα ηρεμίσεις και θα σκεφθείς. Τι μπορεί να φταίει για όλα αυτά τα φοβερά ανεβοκατεβάσματα που είναι άμεσα επικίνδυνα (κίνδυνος υπογλυκαιμίας) αλλά και μακροπρόθεσμα βλάπτουν τα αγγεία; Κυρίως όμως δημιουργούν ένα αίσθημα βαθιάς απογοήτευσης και ανικανότητας. Οι περισσότεροι σκέπτονται, «δεν τα καταφέρνω να ρυθμίσω το σάκχαρό μου, άραγε δεν είμαι αρκετά δυνατός;» Είναι αλήθεια ότι εάν το σάκχαρο είναι συνεχώς αυξημένο, απλώς αυξάνουμε την ποσότητα της ινσουλίνης, εάν είναι συνεχώς χαμηλό την μειώνουμε, εάν όμως είναι πότε πάνω και πότε κάτω τα πράγματα είναι δύσκολα. Τι μπορεί να φταίει γενικώς και δημιουργείται αυτό το φαινόμενο της κούνιας (μια στα ύψη και μια στα βάθη). Και εσύ μετά θα σκεφθείς τι μπορεί να φταίει στην δική σου περίπτωση. Συνήθως ευθύνεται ένας ή δύο ή όλοι οι παρακάτω παράγοντες: 1. Ανισορροπία στα γεύματα ή κακή κατανομή των γευμάτων. Τι σημαίνει αυτό; Πρέπει δηλαδή να τρώω συνεχώς το ίδιο; Όχι, αλλά πρέπει να τρως ισοδύναμη ποσότητα. Δεν μπορείς Π.χ. να τρως σήμερα το απόγευμα μόνο ένα μήλο και αύριο ένα σάντουιτς έχοντας πάρει τις ίδιες μονάδες ινσουλίνης. Τα δύο αυτά γεύματα έχουν περίπου τον ίδιο όγκο αλλά δεν είναι ισοδύναμα. Μιλήσαμε και για την κατανομή των γευμάτων. Εκτός εάν είσαι σε πολλαπλό σχήμα ενέσεων δεν μπορείς να μην τρως στην ώρα σου. Εάν πάρεις το γεύμα μια ώρα αργότερα απ’ότι πρέπει μπορεί να πάθεις υπογλυκαιμία. 2. Άσκηση χωρίς προσαρμογή της δόσης της ινσουλίνης ή των γευμάτων. Να δώσουμε ένα παράδειγμα: Σήμερα το απόγευμα έπαιξες ποδόσφαιρο για 2 ώρες και χθες το απόγευμα          διάβαζες συνεχώς. Εάν στις δύο αυτές ημέρες πάρεις το βράδυ την ίδια δόση ινσουλίνης τότε το πρωινό μετά το ποδόσφαιρο θα πάθεις υπογλυκαιμία (αφού η ευνοική επίδραση της άσκησης στο σάκχαρο διατηρείται περίπου για 12 ώρες), ενώ το πρωινό μετά το διάβασμα θα έχεις αυξημένο σάκχαρο. 3. Χορήγηση μεγαλήτερες δόσης ινσουλίνης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την πτώση της γλυκόζης σε χαμηλά επίπεδα. Αυτή η πτώση της γλυκόζης ειδοποιεί τον οργανισμό να σημάνει συναγερμό και να κινητοποιηθούν ορμόνες που αυξάνουν το σάκχαρο. Αυτός ο συναγερμός μας προστατεύει μεν εκείνη τη στιγμή από την βαριά υπογλυκαιμία αλλά αυξάνει πολύ το σάκχαρο μετέπειτα. (Αντιδραστική υπεργλυκαιμία). Βλέποντας εσύ την αυξημένη τιμή σακχάρου μπορεί λανθασμένα να σκεφτείς ότι δεν έφτασε η ινσουλίνη και αντί την επόμενη μέρα να πάρεις μικρότερη δόση ινσουλίνης, παίρνεις μεγαλύτερη. 4. Παραβιάσεις στο πρόγραμμα του φαγητού. Στις περιmώσεις αυτές φορτώνεται ο οργανισμός μας άνισα κάθε μέρα, αφού δεν τρώμε πάντα το ίδιο και έτσι η ινσουλίνη άλλοτε επαρκεί και άλλοτε μειονεκτεί. 5. Η απορρόφηση της ινσουλίνης. Η απορρόφηση της ινσουλίνης δεν γίνεται όπως είναι προγραμματισμένη γιατί δεν ακολουθείται η σωστή τεχνική των ενέσεων δηλαδή η ινσουλίνη γίνεται σε θέση που έχει χρησιμοποιηθεί πολύ και έχει περιοχές λιποδυστροφίας. Σε τέτοιες περιπτώσεις η απορρόφηση της ινσουλίνης άλλοτε υστερεί με αποτέλεσμα την αύξηση του σακχάρου, ενώ άλλοτε αυξάνει μαζικά και προκαλεί απότομη πτώση του σακχάρου και υπογλυκαιμία. 2 6. Τέλος. πολύ μενάλο μερίδιο στα ανεξήγητα ανεβοκατεβάσματα του σακχάρου έχει n ψυχική μας κατάσταση. Άλλοτε είμαστε ευχαριστημένοι, ικανοποιημένοι, ενθουσιασμένοι ενώ σε άλλες στιγμές έχουμε θυμό, αγανάκτηση, πικρία, απογοήτευση, αγωνία για το διαγώνισμα. Οι ψυχικές αυτές καταστάσεις διαφορετικά επηρεάζουν το σάκχαρο. Η αγωνία, το άγχος, ο θυμός, η αγανάκτηση αυξάνουν το σάκχαρο ενώ η ψυχική ικανοποίηση το επηρεάζει ευνοικά. Απορείς λοιπόν, δικαιολογημένα, γιατί αφού όλα έγιναν άψογα, έφαγες στην ώρα σου, δεν τσίμπησες κάτι παραπάνω, έκανες την ίδια δόση ινσουλίνης που έκανες και χθες, σήμερα έχεις τόσο αυξημένο σάκχαρο; Εάν πράγματι δεν βρίσκεις να φταίει τίποτα, δηλαδή το φαγητό, η ινσουλίνηή η άσκηση τότε μπορεί να ευθύνεται για όλα η κακή ψυχική σου κατάσταση ή η κακή απορρόφηση της ινσουλίνης. Απαρίθμησα απλώς τα κυριότερα αίτια ανισορροπίας του σακχάρου αίματος. Δεν τ’ανέλυσα λεπτομερώς και δεν τ’ανέλυσα όλα. Να σκεφτείς τι μπορεί να φταίει και έχεις πότε αυξημένα και πότε χαμηλά σάκχαρα. Με την αποφασιστικότητα να ανακαλύψεις την αιτία που προκαλεί την αστάθεια του σακχάρου του αίματος, ασφαλώς θα επιτύχεις σημαντική βελτίωση στη ρύθμιση του σακχάρου.